Rozwój dogmatu trynitarnego. Perspektywa historiozbawcza

Według Katechizmu Kościoła katolickiego „tajemnica Trójcy Świętej stanowi centrum wiary i życia chrześcijańskiego. Jest tajemnicą Boga w sobie samym, a więc źródłem wszystkich innych tajemnic wiary oraz światłem, które je oświeca” (KKK 234). Teologowie przełomu tysiącleci uświadomili sobie jej doniosłość, co zaowocowało wzmożonym zainteresowaniem zagadnieniami trynitarnymi i ich wpływem na różne obszary teologicznej i antropologicznej refleksji. Prezentowany w niniejszej publikacji zbiór studiów wychodzi naprzeciw potrzebom takiej refleksji.

Według Katechizmu Kościoła katolickiego „tajemnica Trójcy Świętej stanowi centrum wiary i życia chrześcijańskiego. Jest tajemnicą Boga w sobie samym, a więc źródłem wszystkich innych tajemnic wiary oraz światłem, które je oświeca” (KKK 234). Teologowie przełomu tysiącleci uświadomili sobie jej doniosłość, co zaowocowało wzmożonym zainteresowaniem zagadnieniami trynitarnymi i ich wpływem na różne obszary teologicznej i antropologicznej refleksji. Prezentowany w niniejszej publikacji zbiór studiów wychodzi naprzeciw potrzebom takiej refleksji.

Red. Arkadiusz Baron, Jarosław Kupczak OP, Jan Daniel Szczurek

Rozwój dogmatu trynitarnego

rok wydania: 2015

Wydawnictwo Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II

Celem badań, których wyniki przedstawiono w tym zbiorze, było dokonanie teologicznej i antropologicznej analizy nowych perspektyw pojawiających się we współczesnej refleksji nad dogmatem trynitarnym. Chodzi nie tylko o sam proces przekazywania wiary, ale także o stan świadomości na temat znaczenia i licznych uwarunkowań teologii, które pomogą w ufundowaniu nowej systematyki i dydaktyki w obszarze trynitologii, uwzględniającej także wyniki badań historycznych.

W prezentowanym zbiorze studiów przeplatają się dwie perspektywy: historyczna i współczesna, oraz dwa obszary zagadnień: trynitarne i antropologiczne. W pierwszym z nich chodzi o zebranie w jedną całość wyników najnowszych badań nad historią wiary trynitarnej, co pomoże odpowiedzieć na klasyczne pytania o związek tej wiary i dynamiki jej rozwoju z szerszymi kwestiami społecznymi i filozoficznymi. Natomiast w drugim obszarze zagadnień chodzi o wykazanie, że we współczesnej teologii kontekst antropologiczny jest niezbędną przestrzenią badawczą w refleksji nad dogmatem trynitarnym i jej wpływem na kształtowanie się aktywności społeczno-religijnej wiernych.

Tematy szczegółowe, które zostały omówione przez autorów, należą do nowej problematyki jeszcze niepodejmowanej w polskojęzycznym obszarze refleksji teologicznej. Tymczasem w teologii zachodniej, szczególnie na terenie teologii włoskiej, są już wstępne opracowania powyższej tematyki. Interdyscyplinarne ujęcie zagadnienia rozwoju dogmatu o Trójcy Świętej i jego wpływu na społeczeństwo i kulturę chrześcijańską poszerzy dotychczasowy stan wiedzy na temat siły oddziaływania nauczania trynitarnego w Kościele i zakresu jego recepcji.

Istotnym elementem niniejszej publikacji jest jej aspekt ekumeniczny w obrębie historii aż do czasów współczesnych i to zarówno w refleksji nad chrześcijaństwem orientalnym, jak i zachodnim. Pogłębiona znajomość rzeczywistych różnic oraz wysiłków podjętych przez Kościoły chrześcijańskie w kierunku porozumienia w tej sprawie może wnieść wkład nie tylko w rozwój teologii ekumenicznej (nowe spojrzenie metodologiczne na mówienie o Bogu), ale także w proces budowy zjednoczonej Europy.

Ufamy, że prezentowany zbiór studiów pomoże Czytelnikowi nie tylko w głębszym poznaniu doniosłości wiary w Trójjedynego, ale także w szerszym zrozumieniu przynajmniej niektórych zjawisk społecznych.

Jarosław Kupczak OP

ks. Jan Daniel Szczurek

***

Należy podkreślić, że zadanie badawcze podjęte w projekcie jest nowatorskie i ma charakter interdyscyplinarny, łączy bowiem dyscypliny teologiczne, historyczne i antropologiczne. Niniejsze opracowanie obejmuje naukową refleksję nad dogmatem trynitarnym, antropologiczne spojrzenie na proces przekazywania wiary, kontekst historyczno-społeczny oraz prawnokanoniczne aspekty badanej kwestii. Istniejące już osiągnięcia teologiczne (historia wiary trynitarnej) zostały skonfrontowane z założeniami antropologicznymi. Wyniki tych badań stanowią znaczący wkład w rozwój współczesnej teologii.

ks. prof. dr hab. Z. Glaeser

***

Wszystkie części przedłożonych badań mają charakter jednoznacznie naukowy, poparty nie tylko solidnym świadectwem w przypisach, ale też profesjonalnie sporządzoną bibliografią na końcu każdego tekstu [...]. Wyniki tych badań stanowią znaczący wkład w rozwój współczesnej humanistyki.

ks. prof. dr hab. K. Góźdź

 

Zapoznaj się ze spisem treści książki